Quy trình bảo dưỡng, vệ sinh FCU phòng sạch đúng chuẩn

FCU (Fan Coil Unit) là thiết bị lọc khí quan trọng trong các nhà máy sản xuất, phòng sạch, bệnh viện… Việc bảo trì, vệ sinh FCU định kỳ giúp đảm bảo chất lượng không khí, giảm nguy cơ hư hỏng và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Trong bài viết này, INTECH sẽ chia sẻ chi tiết về quy trình vệ sinh FCU, thời gian bảo dưỡng hợp lý và những lưu ý quan trọng khi thực hiện trong môi trường phòng sạch.

1. Vì sao cần bảo dưỡng, vệ sinh FCU phòng sạch định kỳ?

FCU - Thiết bị làm lạnh không khí
FCU – Thiết bị làm lạnh không khí

FCU (Fan Coil Unit) là nơi trực tiếp trao đổi nhiệt và lưu thông không khí. Sau thời gian sử dụng, bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc dễ tích tụ tại các vị trí như: bộ lọc gió, cánh tản nhiệt, quạt ly tâm… dẫn đến nhiều rủi ro:

  • Giảm hiệu suất làm lạnh/sưởi: Bộ trao đổi nhiệt bị bám bụi làm giảm khả năng truyền nhiệt.
  • Tăng tiêu thụ điện năng: FCU hoạt động lâu hơn để đạt nhiệt độ yêu cầu.
  • Không khí không sạch: Vi khuẩn, nấm mốc phát tán vào môi trường, ảnh hưởng sức khỏe người dùng hoặc chất lượng sản phẩm.
  • Thiết bị dễ hư hỏng: Bụi làm nghẽn động cơ quạt, hư cảm biến, cháy motor…

Do đó, việc vệ sinh, bảo dưỡng FCU là việc làm quan trọng để bảo vệ tuổi thọ thiết bị cũng như duy trì sự vận hành của cả hệ thống phòng sạch. 

2. Bao lâu cần bảo trì, vệ sinh FCU

Thời gian bảo trì, bảo dưỡng, vệ sinh FCU (Fan Coil Unit) kiến nghị thường là 3-6 tháng/ lần. Tuy nhiên, không có mốc cố định nào áp dụng chung cho tất cả hệ thống. Bởi mỗi môi trường phòng sạch sử dụng FCU lại có yêu cầu riêng, phụ thuộc vào mức độ sạch, tần suất vận hành, tải nhiệt và yêu cầu của tiêu chuẩn như GMP, ISO, HACCP… 

Dưới đây là bảng tham khảo thời gian bảo trì FCU định kỳ theo từng ngành/lĩnh vực:

Môi trường sử dụngThời gian bảo trì khuyến nghịGhi chú
Phòng sạch dược phẩm1–2 tháng/lầnMôi trường yêu cầu kiểm soát nhiễm chéo, đạt chuẩn GMP
Nhà máy sản xuất thực phẩm2–3 tháng/lầnCần duy trì độ ẩm, nhiệt độ ổn định và giảm mùi
Bệnh viện, phòng mổ1–2 tháng/lầnKiểm soát vi khuẩn, virus trong không khí
Văn phòng, khách sạn3–6 tháng/lầnPhụ thuộc vào mức độ sử dụng và điều kiện không khí
Phòng sạch điện tử1–3 tháng/lần tùy cấp độ ISOCấp ISO càng cao, thời gian bảo trì càng ngắn

Lưu ý: 

  • Với các khu vực yêu cầu cấp độ sạch cao nên kiểm tra FCU hằng tháng để kịp thời xử lý bụi bẩn, nấm mốc và đảm bảo hệ thống lọc hoạt động tối ưu.
  • Với những không gian ít tiếp xúc người và có kiểm soát tốt, thời gian có thể giãn cách nhưng không nên quá 6 tháng/lần.

Do đó, bạn nên lập lịch bảo trì cụ thể cho từng khu vực trong nhà máy hoặc công trình. Điều này giúp việc kiểm tra – giám sát hiệu quả hơn, đảm bảo FCU luôn vận hành đúng công suất và tuân thủ các tiêu chuẩn như GMP, ISO 14644, HACCP.

>> Xem thêm: Hệ thống điều hòa FCU| Ưu nhược điểm và báo giá chi tiết

3. Quy trình vệ sinh máy lạnh FCU

Quy trình vệ sinh máy lạnh FCU
Quy trình vệ sinh máy lạnh FCU

Sau một thời gian sử dụng, việc bảo trì bảo dưỡng FCU là rất cần thiết để đảm bảo hoạt động hiệu quả, đồng thời kéo dài tuổi thọ của FCU.  Dưới đây là chi tiết các bước bảo trì, vệ sinh FCU:

Bước 1: Đo đạc các thông số về dòng điện quạt cấp, vận tốc gió, nhiệt độ gió cấp trước khi vệ sinh FCU.

Bước 2: Tắt nguồn thiết bị FCU giúp đảm bảo an toàn cho người cũng như thiết bị.

Bước 3: Thực hiện các công đoạn bảo dưỡng, vệ sinh FCU

  • Lau chùi cánh quạt khi tháo quạt khỏi FCU.
  • Vệ sinh bộ lọc bụi, kiểm tra motor quạt. Dùng nước cao áp để vệ sinh dàn lạnh.
  • Làm sạch đường thoát nước ngưng và lau khô nước còn đọng lại ở FCU nhằm giúp đường nước ngưng được khơi thông.
  • Vệ sinh miệng gió hồi và miệng gió cấp của FCU.

Bước 4: Kiểm tra tổng thể các bộ phận trước khi khởi động lại FCU.

Bước 5: Bật nguồn FCU , kiểm tra van xem có rò rỉ thì dùng keo bạc dán lại. Đo vận tốc gió, thông số dòng điện, nhiệt độ.

Bước 6: Tiến hành ghi chú lại các thông tin bảo trì và kết thúc quy trình.

4. Các vị trí cần bảo dưỡng, kiểm tra FCU

Nguyên lý hoạt động của FCU1
Các vị trí cần vệ sinh FCU

Thông thường, việc bảo trì, bảo dưỡng FCU sẽ được thực hiện bao gồm các hoạt động sau: 

  • Bảo dưỡng thân máy và dàn trao đổi nhiệt.
  • Bảo dưỡng quạt gió, van, ống gió, cấp gió, bảo ôn.
  • Bảo dưỡng hệ thống điều khiển, cảm biến,….

Ngoài ra, dưới đây cũng là một số bộ phận trong FCU mà bạn có thể tiến hành bảo trì, bảo dưỡng FCU:

  • Bộ lọc khí: Vệ sinh, thay mới nếu bẩn quá mức
  • Dàn lạnh (Coil): Làm sạch bề mặt, kiểm tra khả năng truyền nhiệt
  • Quạt ly tâm: Làm sạch cánh, kiểm tra motor và bạc đạn
  • Đường ống xả nước: Thông tắc, tránh bị nghẹt
  • Hệ thống điện – cảm biến: Kiểm tra hoạt động, đo thông số điện áp

5. Lưu ý khi vệ sinh giàn lạnh FCU trong phòng sạch

Phòng sạch yêu cầu rất cao về độ sạch không khí, nên khi trong quá trình bảo trì, vệ sinh máy FCU cần tuân thủ:

+ Sử dụng các thiết bị và trang phục bảo hộ phù hợp 

+ Ngắt nguồn điện trước khi tiến hành bảo trì bảo dưỡng FCU để đảm bảo an toàn. 

+ Thời gian bảo trì ngoài giờ sản xuất: Tránh ảnh hưởng quá trình vận hành.

+ Niêm phong thiết bị, che chắn vùng lân cận, tránh phát tán bụi sang khu khác.

+ Vệ sinh khô hoặc dung dịch không tạo bọt bay nhằm tránh lan bụi, hóa chất vào không khí.

+ Ghi chép đầy đủ các thông số kỹ thuật, test lại, áp suất,  lưu lượng và tình trạng FCU sau khi bảo trì.

+ Nên sử dụng dịch vụ bảo trì bảo dưỡng FCU chuyên nghiệp để đảm bảo chất lượng tránh phát sinh hư hỏng, lỗi kỹ thuật trong quá trình vệ sinh FCU.

>> Xem thêm: Phân biệt, so sánh AHU và FCU khác nhau như thế nào?

6. Vì sao nên lựa chọn FCU, thiết bị phòng sạch tại INTECH

Thiết bị phòng sạch INTECH
INTECH – Đơn vị cung cấp thiết bị phòng sạch FCU, AHU, FFU,…. 

Việc lựa chọn nhà cung cấp FCU uy tín không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo chất lượng thiết bị mà còn tối ưu chi phí vận hành lâu dài. Khi lựa chọn các thiết bị phòng sạch tại INTECH, khách hàng được hưởng vô vàn quyền lợi: 

  • Hỗ trợ kỹ thuật: INTECH không chỉ cung cấp, sản xuất các loại thiết bị lọc khí, thiết bị phòng sạch mà còn đem đến dịch vụ kỹ thuật, tư vấn lắp đặt, bảo trì, bào hành trong suốt thời hạn sử dụng. 
  • Dịch vụ bảo trì chuyên nghiệp: Đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, luôn sẵn sàng hỗ trợ bào trì, bảo hành đầy đủ đúng kỹ thuật.
  • Linh kiện luôn sẵn có tại kho: Đảm bảo thay thế nhanh chóng khi cần, không làm gián đoạn sản xuất.
  • Thiết bị đồng bộ – dễ thay thế: FCU của INTECH được thiết kế phù hợp tiêu chuẩn kỹ thuật chung, dễ tháo lắp, sửa chữa và nâng cấp.

Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã nắm rõ quy trình bảo dưỡng, vệ sinh FCU đúng chuẩn để nâng cao tuổi thọ thiết bị và bảo đảm hệ thống vận hành ổn định. 

Để được tư vấn lựa chọn FCU cũng như hỗ trợ bảo hành, bảo trì sản phẩm. Liên hệ ngay Hotline: 0976 404 895 để được hỗ trợ tận tình. 

FAQ

  • Giúp đảm bảo chất lượng không khí sạch, ổn định nhiệt độ – độ ẩm theo tiêu chuẩn.

  • Loại bỏ bụi, vi sinh tích tụ trên dàn lạnh và bộ lọc, tránh phát tán vào phòng sạch.
  • Giảm tiêu hao điện năng và tăng tuổi thọ thiết bị.

→ Vệ sinh định kỳ là bắt buộc trong các nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP, ISO 14644.

Có, ảnh hưởng rất lớn nếu thực hiện không đúng quy trình kỹ thuật. Nếu thao tác sai cách hoặc không kiểm soát tốt, có thể gây ra:

  • Phát tán bụi, vi sinh ngược lại môi trường phòng sạch do hở lọc, tháo lắp sai quy trình.

  • Rò rỉ áp suất phòng do mở cửa, tháo panel hoặc vận hành sai thiết bị trong khi đang vệ sinh.

  • Ô nhiễm chéo từ dụng cụ, nước vệ sinh hoặc hóa chất không đạt chuẩn phòng sạch.

  • Sai lệch nhiệt độ – độ ẩm, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm hoặc quy trình sản xuất.

Vì vậy, bắt buộc phải xây dựng quy trình SOP vệ sinh FCU riêng biệt, chỉ định rõ người thực hiện, thời gian, khu vực, dụng cụ và hóa chất được phép sử dụng. Sau vệ sinh cần nghiệm thu bằng đo kiểm lại các thông số môi trường, đảm bảo hệ thống vận hành ổn định trước khi đưa vào sử dụng lại.

Có, nên thực hiện đo kiểm lại sau khi vệ sinh FCU để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định và đạt tiêu chuẩn môi trường. Việc đo kiểm không chỉ giúp đánh giá hiệu quả sau vệ sinh mà còn phát hiện sớm các lỗi kỹ thuật có thể phát sinh như giảm lưu lượng gió, rung động bất thường, hoặc sai lệch nhiệt độ, độ ẩm.

Các bước kiểm tra cần thực hiện bao gồm:

  • Đo lưu lượng gió (CFM) tại miệng cấp khí để đảm bảo đạt đúng thông số thiết kế.

  • Kiểm tra độ ồn và độ rung của quạt để phát hiện kịp thời các sự cố về cơ khí hoặc mất cân bằng.

  • Đo lại nhiệt độ và độ ẩm tại khu vực cấp khí, nhằm đảm bảo môi trường trong phòng sạch không bị ảnh hưởng sau khi vệ sinh.

  • Nếu có hệ thống chênh áp, nên kiểm tra lại áp suất giữa các khu vực để đảm bảo luồng khí vẫn đúng chiều và không bị đảo ngược.

Việc đo kiểm sau vệ sinh nên được thực hiện bởi kỹ thuật viên HVAC có kinh nghiệm hoặc đội bảo trì nội bộ đã được đào tạo theo SOP, đặc biệt trong các nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP hoặc ISO 14644. Đây là bước quan trọng để đưa FCU trở lại vận hành chính thức một cách an toàn và chính xác.

Không nên. Việc vệ sinh FCU trong khi phòng sạch đang hoạt động có thể gây ra nhiều rủi ro cho môi trường sạch và quy trình sản xuất. Trong quá trình tháo lắp thiết bị, bụi bẩn, vi khuẩn hoặc tạp chất có thể bị phát tán ra không khí, ảnh hưởng trực tiếp đến độ sạch của phòng và làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn chéo.

Ngoài ra, các thao tác như mở nắp FCU, thay lọc gió hoặc sử dụng hóa chất vệ sinh có thể làm rò rỉ áp suất phòng, gây mất kiểm soát hướng luồng khí, từ đó phá vỡ trạng thái ổn định của môi trường. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong các khu vực yêu cầu cấp sạch cao (ISO Class 5–7) hoặc sản xuất dược phẩm theo tiêu chuẩn GMP.

Vì vậy, việc vệ sinh FCU nên được thực hiện vào thời điểm phù hợp như:

  • Lịch bảo trì định kỳ đã được phê duyệt

  • Khi dây chuyền sản xuất tạm dừng hoặc nghỉ ca

  • Ca vệ sinh tổng định kỳ theo quy trình quản lý chất lượng

Tin liên quan