Phòng sạch sử dụng AHU như thế nào cho hiệu quả là câu hỏi khiến nhiều doanh nghiệp băn khoăn khi thiết kế và vận hành. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên lý hoạt động của AHU, cách tối ưu vận hành, cũng như những lưu ý quan trọng để đảm bảo hệ thống luôn đạt hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng và đáp ứng đúng tiêu chuẩn phòng sạch.
Nội dung bài viết:
1. Phòng sạch sử dụng AHU là gì? Tầm quan trọng của AHU
Trong phòng sạch, AHU (Air Handling Unit) là thiết bị xử lý không khí trung tâm trong hệ thống HVAC có nhiệm vụ điều hòa toàn bộ các yếu tố vi khí hậu bên trong như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất và lưu lượng gió.
Trong phòng sạch, AHU đảm nhận vai trò lọc sạch không khí, loại bỏ bụi, vi khuẩn và hạt lơ lửng, giúp môi trường luôn đạt cấp độ sạch ổn định theo tiêu chuẩn GMP và ISO 14644. Không chỉ dừng lại ở việc làm mát hay cấp khí, AHU còn giúp duy trì áp suất dương, ngăn không khí bẩn xâm nhập vào khu vực sạch.
Có thể nói, AHU chính là “trái tim” của phòng sạch, nơi quyết định chất lượng không khí, sự ổn định vận hành và hiệu quả năng lượng của toàn bộ hệ thống HVAC.
2. Những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng AHU
2.1. Thiết kế và bố trí không gian
AHU cần được đặt ở vị trí thuận tiện cho bảo trì, tránh gần nguồn nhiệt hoặc khu vực có độ ẩm cao. Đường ống gió nên được thiết kế ngắn, hạn chế gấp khúc để giảm tổn thất áp. Khu vực đặt AHU cần có cửa cách âm, chống rung và dễ dàng tiếp cận khi bảo dưỡng.
2.2. Chất lượng bộ lọc và vật liệu
Chất lượng bộ lọc và vật liệu cấu tạo cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu suất. Doanh nghiệp nên chọn bộ lọc đạt chuẩn EN 779 hoặc ISO 16890, vỏ thiết bị bằng tôn mạ kẽm sơn tĩnh điện hoặc inox 304 để chống ăn mòn và đảm bảo vệ sinh. Các gioăng cửa, khung lọc và cửa kiểm tra phải kín khít tuyệt đối nhằm tránh rò rỉ khí. Lựa chọn motor quạt hiệu suất cao và điều khiển biến tần giúp giảm đáng kể tiêu hao năng lượng và tăng tuổi thọ thiết bị AHU.
2.3. Chế độ vận hành và giám sát
Trong quá trình vận hành, cần cài đặt chế độ hoạt động linh hoạt như Auto, Manual hoặc Bypass. Hệ thống AHU nên được tích hợp với BMS hoặc SCADA để giám sát chênh áp, lưu lượng, nhiệt độ và độ ẩm theo thời gian thực. Ngoài ra, cần có cảnh báo tự động khi lọc bị tắc, quạt gặp sự cố hoặc cảm biến sai lệch.
2.4. Công tác bảo trì – vệ sinh định kỳ
Dàn coil, khay nước ngưng và quạt hút cần được vệ sinh ít nhất ba tháng một lần. Các bộ phận như dây curoa, vòng bi và motor phải được kiểm tra, bôi trơn theo khuyến cáo của nhà sản xuất. Đồng thời, việc đo và ghi lại giá trị áp suất, lưu lượng, độ ồn giúp theo dõi và đánh giá hiệu quả hoạt động theo thời gian, từ đó kịp thời phát hiện bất thường và tối ưu hệ thống.
>> Xem thêm: Thiết kế AHU | Tiêu chuẩn và lưu ý khi lựa chọn đơn vị thiết kế
3. Làm thế nào để phòng sạch sử dụng AHU hiệu quả?
Để phòng sạch sử dụng AHU vận hành ổn định và đạt hiệu quả cao nhất, cần tuân thủ 4 nguyên tắc cơ bản sau:
3.1. Phân vùng cấp khí rõ ràng
Mỗi khu vực trong phòng sạch sử dụng AHU lại có yêu cầu khác nhau về độ sạch, áp suất và lưu lượng gió. Do đó, cần:
- Sử dụng AHU riêng cho từng khu hoặc cấp độ sạch khác nhau.
- Không dùng chung AHU cho khu vực sạch và không sạch.
- Giữ áp suất dương trong khu sạch để tránh không khí bẩn xâm nhập.
3.2. Kiểm soát thông số nhiệt – ẩm
Duy trì nhiệt độ từ 20–24°C, độ ẩm tương đối 40–60% (tùy yêu cầu ngành).
Sử dụng bộ phun ẩm siêu âm hoặc hơi nước để ổn định độ ẩm.
Đảm bảo cảm biến nhiệt ẩm được hiệu chuẩn định kỳ 6 tháng/lần.
3.3. Tuân thủ quy trình lọc khí 3 cấp
Lọc thô (G3–G4) → lọc tinh (F7–F9) → HEPA (H13–H14).
Bộ lọc cần thay thế theo định kỳ: lọc thô 3 tháng, lọc tinh 6 tháng, HEPA 12 tháng hoặc theo chênh áp.
Không vận hành AHU khi một trong các cấp lọc bị hư hại.
3.4. Bảo đảm tuần hoàn và áp suất gió hợp lý
Áp suất tổng (Static Pressure) nên duy trì ở mức 500–800 Pa, tùy thiết kế.
Kiểm tra cân bằng lưu lượng giữa gió cấp – gió hồi – gió xả để tránh hiện tượng chênh lệch áp không mong muốn.
Dùng bộ damper điều chỉnh áp suất tại các nhánh gió quan trọng.
5. Các lỗi thường gặp khi phòng sạch sử dụng AHU và cách khắc phục
| Lỗi thường gặp | Nguyên nhân chi tiết | Cách khắc phục đề xuất |
|---|---|---|
| Không khí trong phòng không đạt độ sạch yêu cầu | Bộ lọc bị bẩn, hư hại hoặc lắp sai vị trí; khe nối giữa các module không kín; áp suất gió không đủ. | Kiểm tra và thay thế bộ lọc theo đúng cấp độ (lọc thô, lọc tinh, HEPA). Siết chặt các khớp nối, đảm bảo độ kín khít và duy trì áp suất dương trong phòng sạch. |
| Độ ẩm dao động lớn, không ổn định | Bộ phun ẩm hoặc khử ẩm hoạt động sai; cảm biến độ ẩm hư; đường nước phun bị tắc nghẽn. | Hiệu chuẩn lại cảm biến, vệ sinh đầu phun và bộ khử ẩm. Kiểm tra van cấp nước, đảm bảo lượng nước ổn định và sạch. |
| Quạt AHU phát ra tiếng ồn bất thường | Cánh quạt bám bụi, mất cân bằng; bạc đạn, vòng bi mòn; motor hoạt động quá tải. | Vệ sinh quạt định kỳ, cân bằng lại cánh; thay bạc đạn hoặc motor nếu hư; siết chặt bu-lông, giảm rung. |
| Chênh áp giữa các phòng không đúng thiết kế | Gió hồi hoặc gió xả không cân bằng; damper đóng mở sai vị trí; lọc khí bị tắc cục bộ. | Đo lưu lượng và áp suất tại các điểm chính, điều chỉnh damper phù hợp; thay lọc khi chênh áp vượt ngưỡng; đảm bảo quạt hoạt động đủ tải. |
| AHU tiêu thụ điện năng cao bất thường | Dàn coil bám bụi, trao đổi nhiệt kém; motor quạt công suất lớn hơn cần thiết; lọc khí tắc gây tăng tải. | Vệ sinh dàn coil, khay nước ngưng và lọc khí định kỳ. Sử dụng motor hiệu suất cao, điều khiển bằng biến tần (VFD) để tối ưu năng lượng. |
| Không duy trì được nhiệt độ phòng ổn định | Bộ điều khiển hoặc cảm biến nhiệt độ sai lệch; van nước lạnh hoạt động không đồng bộ; rò khí trên đường ống. | Hiệu chuẩn cảm biến, kiểm tra tín hiệu điều khiển; bảo trì van nước lạnh và kiểm tra rò rỉ trên ống gió, ống nước. |
| Nước đọng, rò rỉ tại khay ngưng | Ống thoát nước bị tắc, dàn coil ngưng tụ nhiều; khay nghiêng không đúng độ dốc. | Làm sạch ống thoát nước, vệ sinh khay ngưng; chỉnh lại độ nghiêng khay để thoát nước tự nhiên. |
>> Xem thêm: Lắp đặt AHU và các biện pháp khi lắp đặt AHU
6. Giải pháp tối ưu giúp AHU hoạt động bền và tiết kiệm năng lượng
– Tận dụng gió hồi (Return Air) có thể giúp tiết kiệm 20–30% năng lượng làm lạnh và sưởi.
– Lắp đặt biến tần (VFD) cho motor quạt cho phép điều chỉnh lưu lượng gió linh hoạt theo tải thực tế.
– Ứng dụng hệ thống BMS thông minh giúp tự động điều chỉnh nhiệt – ẩm – áp suất dựa trên dữ liệu cảm biến, giúp giảm chi phí vận hành.
– Chọn AHU có cấu trúc modular dễ bảo trì, mở rộng và thay thế từng module mà không ảnh hưởng toàn hệ thống.
– Đảm bảo vệ sinh định kỳ, giữ bề mặt coil và khay nước sạch sẽ giúp tăng hiệu suất trao đổi nhiệt, giảm tiêu hao điện.
Việc hiểu rõ phòng sạch sử dụng AHU như thế nào cho hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo môi trường làm việc đạt chuẩn, mà còn tối ưu chi phí vận hành và tuổi thọ hệ thống. Để đạt được hiệu quả cao nhất, cần lựa chọn thiết bị AHU chất lượng, thiết kế – lắp đặt đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp tổng thể về thiết bị phòng sạch, Air-Cleantech.vn – đơn vị trực thuộc tập đoàn hàng đầu về phòng sạch chính là đơn vị uy tín mà bạn có thể tham khảo lựa chọn. Đơn vị cung cấp đa dạng sản phẩm AHU, FFU, lọc khí HEPA sản xuất trực tiếp tại nhà máy, không qua trung gian với chất lượng đạt chuẩn ISO, GMP.
Đồng thời đơn vị cũng dịch vụ tư vấn kỹ thuật chuyên sâu giúp hệ thống vận hành ổn định, bền bỉ và đáp ứng mọi tiêu chuẩn phòng sạch hiện nay. Vì vậy hãy liên hệ ngay Hotline: 0976 404 895 để được hỗ trợ tư vấn ngay hôm nay.
Tin liên quan