[5+] Lưu ý giúp hệ thống FFU tối ưu hiệu quả hoạt động

Để hệ thống FFU hoạt động hiệu quả trong môi trường phòng sạch, người vận hành không chỉ cần chọn thiết bị đúng kỹ thuật mà còn phải hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất, từ thiết kế đến bảo trì. Bài viết này sẽ đưa ra những lưu ý quan trọng từ góc nhìn kỹ thuật để bạn có thể đầu tư, vận hành FFU hiệu quả nhất.

1. Hệ thống FFU là gì? 

Hệ thống FFU là hệ thống bao gồm nhiều thiết bị lọc khí FFU có tích hợp quạt được bố trí trên trần phòng sạch. Mỗi FFU đảm nhận một vai trò tự hút khí và đẩy qua bộ lọc Hepa/Ulpa để cung cấp khí sạch từ trên xuống cho một khu vực nhất định.

Fan Filter Unit - FFU
Fan Filter Unit – FFU

Thiết bị không chỉ giúp đảm bảo luồng khí sạch, ổn định, mà còn giảm tỷ lệ hàng hóa hư hỏng, lây nhiễm trong nhà máy dược phẩm, điện tử, bệnh viện,… Do đó, khi lắp đặt FFU mà không biết tối ưu, chi phí vận hành có thể tăng cao mà vẫn không đạt được tiêu chuẩn yêu cầu

>> Tìm hiểu: FFU là gì

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất hệ thống FFU 

2.1 Vị trí lắp đặt chưa tối ưu 

Bố trí FFU không đồng đều, lắp đặt sai vị trí hoặc không cân đối lưu lượng có thể gây ra hiện tượng gió loạn, ảnh hưởng đến cấp độ sạch. Một số trường hợp còn gây tụ bụi tại các “vùng chết” – những khu vực không được cấp khí sạch hiệu quả.

Giải pháp: 

  • Lên sơ đồ thiết kế phân bổ FFU từ đầu, đảm bảo luồng khí được mô phỏng và tính toán hợp lý.
  • Bố trí các FFU đồng đều, tránh đặt quá gần tường, góc khuất hoặc khu vực luồng khí khó tiếp cận.
  • Kết hợp với các lỗ hồi khí đúng vị trí để tạo dòng chảy tầng (laminar flow), giúp khí sạch lưu thông theo một chiều, giảm hiện tượng xoáy và tái nhiễm bẩn.

2.2 Lựa chọn FFU chưa phù hợp 

Lựa chọn FFU phù hợp
Lựa chọn FFU phù hợp

Việc lựa chọn bộ lọc FFU không phù hợp, có lưu lượng gió thấp, bộ lọc không đáp ứng được yêu cầu cấp độ sạch sẽ khiến hệ thống hoạt động kém hiệu quả. Hậu quả là phòng sạch không đạt chuẩn kiểm định, tiêu tốn điện năng, hoặc thiết bị nhanh xuống cấp, hư hỏng do phải vận hành quá tải.

Giải pháp:

  • Xác định lưu lượng cần thiết cho từng vùng phòng sạch (m³/h hoặc CFM)
  • Chọn bộ lọc HEPA hoặc ULPA theo tiêu chuẩn ISO Class
  • Kiểm tra độ tương thích giữa FFU và hệ thống trần treo.

>> Xem thêm: Giá FFU mới nhất 2025 và lưu ý khi chọn lựa

2.3 Lắp đặt sai kỹ thuật 

Lắp đặt sai kỹ thuật có thể làm giảm hiệu suất FFU
Lắp đặt sai kỹ thuật có thể làm giảm hiệu suất FFU

Lắp đặt FFU sai kỹ thuật gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của hệ thống. Một số lỗi phổ biến bao gồm:

  • Gioăng bị ép lệch gây rò khí

  • FFU không được cân bằng, đặt nghiêng ảnh hưởng phân phối khí

  • Đấu nối điện sai, hỏng bo điều khiển

Do đó, khi đầu tư hệ thống FFU hãy đảm bảo thiết bị được lắp đặt đúng kỹ thuật hoặc được tiến hành bởi đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn để hạn chế các lỗi hư hỏng trong quá trình vận hành máy.

3. Cách vận hành và sử dụng hệ thống FFU hiệu quả 

3.1 Sử dụng hệ thống điều khiển tập trung 

Với những hệ thống bao gồm từ 10 FFU trở lên, cần có bộ điều khiển trung tâm hoặc điều khiển nhóm để dễ dàng kiểm soát, giảm thất thoát năng lượng.

Các tùy chọn điều khiển phổ biến:

Biến tần (VFD):
Giúp điều chỉnh tốc độ quạt theo tải thực tế (cấp độ sạch, lưu lượng cần thiết), từ đó tiết kiệm điện năng, giảm độ ồn và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

Tích hợp BMS

Hệ thống BMS
Hệ thống BMS

Kết nối qua giao thức Modbus, BACnet để tích hợp vào hệ thống BMS/SCADA để điều khiển, giám sát tập trung toàn bộ hệ thống HVAC/phòng sạch.

Phân vùng hoạt động 

Chia FFU thành từng khu vực theo chức năng/phạm vi sử dụng (ví dụ: zone vận hành – zone chờ), từ đó tắt bớt hoặc giảm công suất FFU không cần thiết nhằm tiết kiệm năng lượng.

3.2 Điều chỉnh lưu lượng theo thời gian vận hành

Không phải lúc nào phòng sạch cũng cần lưu lượng khí cao nhất. Nếu biết cách điều chỉnh theo từng khung giờ (ví dụ: giờ cao điểm, giờ nghỉ), bạn có thể giảm 20–30% chi phí điện năng mà không ảnh hưởng đến cấp độ sạch.

4. Lập kế hoạch bảo trì và thay lọc FFU 

Việc bảo trì và thay thế bộ lọc FFU theo kế hoạch không chỉ giúp đảm bảo hiệu suất lọc khí mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị, tiết kiệm chi phí vận hành.

4.1 Kiểm tra định kỳ  

Bạn có kiểm tra FFU bằng thiết bị đo định kỳ để biết khi nào cần thay lõi lọc FFU

  • Dùng đồng hồ đo chênh áp để kiểm tra mức độ tắc nghẽn của lọc.

  • Dùng máy đo hạt bụi để đánh giá hiệu quả lọc khí và xác định thời điểm cần thay lọc.

Ngoài ra bạn có thể kiểm tra bảo trì hệ thống FFU nếu nhận thấy một só dấu hiệu sau:

  • Gió yếu bất thường: Lưu lượng khí giảm, gây ảnh hưởng đến cấp độ sạch.

  • Tiếng ồn lớn hơn bình thường: Có thể do bụi bám động cơ, cánh quạt lệch hoặc FFU xuống cấp.

  • Chênh lệch áp suất tăng cao: Lọc khí bị nghẽn, cần vệ sinh hoặc thay lọc.

  • Kiểm định phòng sạch không đạt: FFU có thể đang hoạt động kém hiệu quả.

4.2 Thay bộ lọc FFU định kỳ 

Màng lọc FFU
Màng lọc FFU

Thời gian thay lọc FFU thường không cố định và phụ thuộc vào môi trường sử dụng, tần suất sử dụng. Song, bạn cũng có thể tham khảo thời gian thay lõi lọc cho FFU dưới đây:

  • Lọc thô (Pre-filter): thay 3–6 tháng/lần

  • Lọc trung gian: thay 6–12 tháng/lần

  • Lọc tinh (HEPA/ULPA): thay 12–18 tháng/lần

5. Gợi ý tối ưu chi phí vận hành hệ thống FFU

Để giảm thiểu chi phí ban đầu và tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài, bạn có thể áp dụng các chiến lược sau:

5.1 Đầu tư theo từng giai đoạn

Đầu tư hệ thống FFU theo giai đoạn
Đầu tư hệ thống FFU theo giai đoạn

Thay vì lắp đặt toàn bộ hệ thống FFU cùng lúc, doanh nghiệp có thể chia nhỏ đầu tư theo từng khu vực, từng phòng sạch hoặc theo từng giai đoạn mở rộng sản xuất. Cách làm này giúp:

  • Giảm gánh nặng tài chính ban đầu.

  • Dễ dàng nâng cấp hoặc mở rộng hệ thống khi cần.

  • Tối ưu hiệu suất sử dụng theo nhu cầu thực tế.

5.2 Sử dụng FFU tiết kiệm điện năng

Chọn các dòng FFU sử dụng:

  • Quạt EC: hiệu suất cao, tiết kiệm điện, điều khiển tốc độ linh hoạt.

  • Quạt DC: tiêu thụ điện năng thấp hơn so với quạt AC, giảm chi phí vận hành lâu dài.

Ngoài ra, ưu tiên các model có chức năng điều chỉnh lưu lượng gió giúp tránh lãng phí điện khi không cần công suất tối đa.

5.3 Tối ưu chi phí thay thế bộ lọc

Sử dụng lọc sơ cấp (Pre-filter) để bảo vệ bộ lọc chính như hepa/upla, giảm tần suất thay và tiết kiệm chi phí đáng kể.

Ưu tiên sử dụng lọc HEPA hoặc ULPA có tuổi thọ cao, từ các thương hiệu uy tín.

Hy vọng qua bài viết trên đây đã giúp bạn đầu tư, vận hành hệ thống FFU một cách hiệu quả, tiết kiệm chi phí. Để đạt được điều này, doanh nghiệp cần kết hợp kiến thức kỹ thuật, thiết bị chất lượng và nhà thầu có kinh nghiệm.

INTECH hiện nay đang là một trong những đơn vị hàng đầu trong việc tư vấn sản xuất, phân phối, thiết kế, thi công thiết bị phòng sạch cho mọi ngành nghề. Do đó, nếu gặp bất kỳ thắc mắc hoặc có nhu cầu đầu tư hệ thống FFU, hãy gọi ngay cho INTECH qua số Hotline: 0976 404 895 để được hỗ trợ một cách tận tình.

>> Xem thêm: Sự kết hợp giữa AHU và FFU trong phòng sạch

FAQ

Có. Mặc dù FFU hoạt động độc lập, nhưng nếu được dùng song song với AHU/ống gió, cần tính toán kỹ lưu lượng – áp suất – phân phối luồng khí để:

  • Tránh xung đột áp suất (nhiễu áp) 
  • Đảm bảo dòng khí ổn định và không xoáy 
  • Bố trí cấp khí sơ bộ cho phía trên của FFU (nếu cần)

Hệ thống FFU cần đáp ứng:

  • Tiêu chuẩn ISO 14644-1: về cấp độ sạch 
  • Tiêu chuẩn EN 1822 / ISO 29463: cho bộ lọc HEPA/ULPA 
  • Tiêu chuẩn CE, RoHS (với quạt, linh kiện) 
  • Ngoài ra, cần test hiệu suất (Particle Test, Airflow Test, DOP Test…) trước nghiệm thu

Có. Các FFU hiện đại có thể kết nối về tủ điều khiển trung tâm (Control Box) hoặc hệ thống giám sát BMS/SCADA để:

  • Điều chỉnh tốc độ quạt đồng loạt hoặc riêng lẻ 
  • Giám sát áp suất – lưu lượng – tình trạng hoạt động 
  • Cảnh báo khi có sự cố hoặc cần thay lọc

Chi phí phụ thuộc vào:

  • Số lượng FFU cần dùng 
  • Cấp độ lọc HEPA hay ULPA 
  • Loại điều khiển (đơn lẻ hay trung tâm) 
  • Kết cấu trần phòng sạch
    Tuy nhiên, về tổng thể, hệ thống FFU giúp tiết kiệm chi phí ban đầu và chi phí mở rộng hơn nhiều so với hệ HVAC truyền thống.
  • Linh hoạt, mở rộng dễ dàng: chỉ cần lắp thêm module FFU mới 
  • Tiết kiệm năng lượng: quạt tiêu thụ điện thấp, không cần hệ thống ống gió cồng kềnh 
  • Giảm chi phí đầu tư ban đầu: không cần AHU, ống gió phức tạp 
  • Dễ bảo trì, vận hành độc lập 
  • Kiểm soát cục bộ theo khu vực: thích hợp cho phòng sạch có yêu cầu khác nhau tại các zone

Không quá phức tạp. FFU thường được lắp sẵn tại nhà máy và chỉ cần:

  • Bắt vít/treo khung vào trần phòng sạch 
  • Cấp nguồn điện hoặc kết nối dây điều khiển 
  • Kiểm tra hướng gió – dòng khí – độ kín

Toàn bộ hệ thống có thể được đưa vào vận hành nhanh chóng, không cần thi công ống gió rườm rà như hệ thống HVAC. Tuy nhiên vẫn cần đội ngũ kỹ thuật có chuyên môn lắp đặt để đảm bảo quá trình vận hành, hạn chế xảy ra lỗi kỹ thuật

Tin liên quan