Quạt là trái tim AHU và chiếm phần lớn năng lượng tiêu thụ. Quạt AHU được lựa chọn như thế nào?. Quạt thổi hoặc hút không khí qua bộ lọc và giàn lạnh, sau đó dẫn vào ống gió vào không gian phòng hoặc cửa gió. Không phải tất cả AHU đều cần gió hồi, nhưng thiết bị phục vụ nhiều không gian hoặc loại máy tiết kiệm không khí thường có gió hồi về AHU để giảm không khí ra khỏi tòa nhà.
AHU mà quạt cấp lắp đặt sau giàn sưởi ấm và làm lạnh gọi là draw-through AHU. Trong khi đó khi quạt cấp đặt trước giàn lạnh thì gọi là blow-through AHU. Kiểu bố trí này dành cho việc lắp đặt quạt sởi ấm loại bỏ hơi nước, bỏ qua khâu làm lạnh trong kiểu draw-through AHU.
Nội dung bài viết:
1: Quạt AHU được lựa chọn như thế nào?
Có nhiều loại quạt dùng cho AHU, khác nhau chủ yếu ở cánh quạt và cánh quạt che kín hay để mở. Vậy Quạt AHU được lựa chọn như thế nào?
Năng lượng tiêu thụ cho quạt phụ thuộc vào lượng không khí di chuyển và áp suất không khí quạt phải tạo ra. Tiêu chuẩn ASHRAE 90.1-2010, Tiêu chuẩn năng lượng cho tòa nhà, đặt ra giới hạn năng lượng quạt tối đa cho hệ thống HVAC dựa trên tốc độ dòng chảy và nhiều yếu tố liên quan như ứng dụng và mức lọc. Tiêu chuẩn 90.1 trong tương lai sẽ kết hợp thêm hiệu suất tối thiểu cho quạt (fan efficiency grade -FEG) theo AMCA 205-2010. Quạt công suất trên 5 sức ngựa sẽ phải có FEG tối thiểu là 67 và hoạt động trong dải 10% hiệu suất cao nhất.
Yếu tố quan trọng nữa trong Quạt AHU được lựa chọn như thế nào là độ ồn. Luôn phải biết mức ốn tối đa mà dự án cho phép. Lựa chọn đúng loại quạt và vỏ bọc AHU sẽ làm giảm chi phí cách âm và các kỹ thuật chống ồn tốn kém khác. Cách chống ồn tốt nhất là giảm công suất quạt, quạt hiệu suất cao thường có độ êm tốt.
Giàn nóng lạnh:
Giàn nóng lạnh dùng làm nóng, làm lạnh và tạo độ ẩm không khí. Nguồn nhiệt có thể là nước nóng, hơi nước, điện trở đốt nhiệt, hoặc hơi chất lạnh nóng (khi dùng bơm nhiệt). Việc làm lạnh sử dụng chất làm lạnh giãn nở (gọi là Direct eXpansion, hoặc DX), hoặc gián tiếp thông qua nước tuần hoàn chiller hoặc glycol. Trong điều kiện khí hậu khô, việc làm lạnh được thực hiện bằng giàn phun làm giảm nhiệt độ không khí và tăng độ ẩm.
Cửa truy cập (Access):
Cửa bảo dưỡng hay bị bỏ quên trong khâu thiết kế hoặc lắp đặt do tiết kiệm chi phí hoặc không có không gian. Tuy nhiên, cửa truy cập rất cần thiết với thiết bị điều hòa không khí cần bảo dưỡng thường xuyên, thay thế trong quá trình sử dụng. Giàn nóng lạnh phải được làm sạch thường xuyên để duy trì sự truyền nhiệt thích hợp, và phải có thể truy cập từ trước và sau để bảo dưỡng. Khi thiết bị khó tiếp cận thì việc bảo trì ít sẽ được thực hiện, điều này sẽ làm giảm hiệu năng và tuổi thọ thiết bị.
Độ ẩm:
Có rất nhiều phương pháp tạo độ ẩm, bao gồm hơi nước, phân tán siêu âm (ultrasonic dispersion), sưởi hồng ngoại, và phun nước. Cần cân nhắc cẩn thận phương pháp tạo độ ẩm phù hợp nhất tùy theo dự án, nhưng nói chung thiết bị tạo độ ẩm cần nhiều thời gian bảo trì. Vì vậy, chúng phải được lắp đặt ở các vị trí dễ tiếp cận vì những hư hỏng nghiêm trọng và các vấn đề nảy sinh do máy làm ẩm không hoạt động đúng cách sẽ xuất hiện nhiều.
Xem thêm Thiết bị xử lý không khí AHU
2: Xu hướng phát triển AHU
Xem thêm về AHU các lĩnh vực
Mặc dù công nghệ trong AHU vẫn giữ nguyên không thay đổi trong nhiều thập kỷ, nhưng một số bộ phận đang được cải tiến mạnh mẽ.
Quạt làm mát trực tiếp (Direct-drive fan) cánh quạt gắn trực tiếp với trục động cơ và thường đi kèm thiết bị biến tần. Loại quạt này không có tổn thất năng lượng trên dây curoa nên hiệu quả cao hơn và giảm tiếng ồn.
Dãy quạt sử dụng nhiều quạt nhỏ, trực tiếp quạt thay cho một quạt lớn. Khi phối hợp đúng cách, dãy quạt làm giảm không gian lắp đặt AHU trong khi giảm năng lượng tiêu phí và nâng cao hiệu quả năng lượng. Tùy thuộc vào số lượng quạt, chúng có thể được điều khiển đồng thời bởi một hoặc nhiều biến tần (VFD). Phải lựa chọn cẩn thận dãy quạt để đáp ứng hiệu quả nhất hiệu suất năng lượng.
Bộ thu hồi năng lượng đang ngày càng được sử dụng trong AHU và được các bộ luật quy định để có tỷ lệ không khí ngoài trời cao.
Việc thu hồi năng lượng cho phép không khí đi vào trao đổi nhiệt và độ ẩm với khí thải ra tòa nhà thông qua bánh xe phủ hút ẩm (desiccant-coated wheel) hoặc tấm vật liệu đặc biệt trong một dàn phẳng xếp theo luồng khí( flat-plate, counter-flow arrangement). Việc sử dụng thiết bị thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là khí hậu. Thiết bị sử dụng dễ dàng nhất cho các thiết bị điều hòa không khí lắp đặt chuyên dụng ngoài trời.
Thiết bị cấp gió ngoài trời chuyên biệt (Dedicated outside air units) ngày càng được sử dụng nhiều thay cho thiết bị cấp gió truyền thống trộn không khí ngoài trời với gió hồi. Với một số vùng khí hậu, phần khó khăn nhất của AHU là xử lý không khí ngoài trời. Giàn lạnh phải có kích thước đủ lớn để chịu được nhiệt độ khắc nhiệt. Khi không khí ẩm ướt, phải hút ẩm không khí và làm lạnh dưới điểm đọng sương không khí trộn, ngay cả khi tòa nhà không yêu cầu nhiệt độ thấp như vậy. Thêm nữa, bộ trộn và thiết bị điều khiển tương ứng trong AHU hay bị hư hỏng, đi kèm với bẩn cảm biến dẫn đến hệ thống luôn làm việc ở trình trạng quá tải (sử dụng nhiều năng lượng) hoặc thông gió kém.
Phương pháp tốt hơn là các tòa nhà tập trung tất cả thiết bị trao đổi không khí ngoài trời vào thiế bị chuyên biệt AHU dùng 100% không khí ngoài trời. Không khí đã được xử lý (làm ẩm hoặc hút khô) từ đây sẽ được đưa trực tiếp vào phòng hoặc vào bộ trộn đến các AHU khác chuyên biệt điều khiển nhiệt độ.
Việc lắp thêm AHU chuyên biệt ngoài trời có vẻ như làm tăng chi phí đầu tư nhưng lại làm giảm chi phí bảo dưỡng tổng thể, đơn giản các AHU khác.
Thu thâp nước từ giàn lạnh sẽ tiết kiệm nước và chi phí. Quá trình làm lạnh không khí sẽ tách nước ra khỏi không khí, thường chuyển vào rãnh nước thải. Với những vùng khí hậu ẩm ướt cần tìm cách thu hồi lại nước thải này. Nước thải sẽ được thu hồi cùng nước mưa, sử dụng cho tháp giải nhiệt.
Đèn cực tím băng C (UVC lights – ultraviolet light in the C band) làm giảm sự phát triển vi khuẩn, nấm mốc và tảo trên giàn lạnh và rãnh thoát nước. Giữ giàn lạnh sạch và không bị đóng vôi sẽ tăng cường sự trao đổi nhiệt và lưu thông gió, đặc biệt cho các môi trường như bệnh viện. Đèn chiếu cực tím phải lắp chiếu sáng đúng chiều ướt của giàn lạnh và không được chiếu vào bộ phận nhựa và cao su AHU. Đèn chiếu sáng phải thay thể định kỳ vì nó sẽ bị mất công suất và hiệu suất sau vài năm sử dụng.
Cân chỉnh AHU. Tất cả các AHU cần được cân chỉnh, bất kể quy mô hoặc công suất sử dụng. Quá trình này không mới nhưng chỉ được sử dụng rộng rãi trong thập kỷ qua với việc áp dụng hệ thống đánh giá ổn định dành cho thiết bị.
AHU không được cân chỉnh sẽ không thể vận hành ổn định. Định kỳ cân chỉnh lại cũng nên làm vì cảm biến và cửa gió sẽ bẩn sau thời gian sử dụng. Các thông số AHU cần liên tục theo dõi để biết được cảnh báo hiệu suất suy giảm.
Đào tạo cũng rất quan trọng trong quá trình vận hành. Người vận hành hệ thống phải được đào tạo bài bản để hiểu tất cả các chế độ hoạt động của từng thiết bị. Tài liệu tập huấn phải có sẵn tại chỗ để tra cứu dễ dàng.
Với nhiều năm kinh nghiệm, INTECH tự hào khi sử dụng các linh kiện cũng như quạt AHU chất lượng, phù hợp với từng yêu cầu của khách hàng để chế tạo, lắp ráp AHU. Mang đến những sản phẩm AHU chất lượng, giá cạnh tranh.
Liên hệ ngay với INTECH để được tư vấn và báo giá AHU cũng như thắc mắc về Quạt AHU được lựa chọn như thế nào?
Tin liên quan